Kadınlar birbirine Mobbing Yapıyor.

Kadına mobbingin kadınlar tarafından yapılmasının nedeninin yüzde 36 görünüm-güzellikten geldiğinin altını çizen Uzkut, “Mobbing uygulaması yüzde 41,4 çekememe,  yüzde 36 görünüm-güzellik,  yüzde 29 rekabet, yüzde 6,9 zenginlik, yüzde 6,9 farklı deneyimler, yüzde 4,3 iletişim tarzı, yüzde 2,6 farklı kültürlerden gelmedir” dedi. Mobbinge uğrayan kadınların psikolojik sorunlara yakalandığının altını çizen Ozan Uzkut, “Katınlar mutsuz olmakta öz benliğini yitirmekte, çevresini, toplumu, işyerini, ailesini etkilemekte onlarında huzursuz ve mutsuz etmektedir” şeklinde konuştu.

*Öncelikle mobbing nedir?

İngilizce’den dilimize gelmiş bir kavram. Birini yıldırmak, birine gözdağı vermek, ona eziyet etmek, onu sıkıntıya sokmak anlamında. Psikolojik olarak da birini taciz etmek anlamına geliyor. Ayrıca iş yaşamında olan bu sürece diyoruz mobbing. Hayvan davranışlarını inceleyen uzmanlar tarafından da kullanılmış. Bir kişinin başka bir kişiye ya da bir canlının başka canlılara yapmış olduğu sistematik, kasıtlı ve onu incitecek bir davranış tarzı.

*Kadınlara mobbing neden çok yaygın ve sonuçları nelerdir?

Kadınlara mobbing çok yaygın ve bu bir türlü önlenemiyor. Bunun nedenleri çok farklı olmakla birlikte birkaç ana başlıkta toplayabiliriz sanıyorum. Kadınların iş yaşamlarında üst seviyelere çıkmalar, geleneksel ataerkil sebeplerden dolayı erkek çalışma arkadaşları tarafından engelleniyor. Bazı kişiler kadın bir amir yerine erkek bir amiri geleneksel olarak daha iyi olabileceğini düşünüyor ve bu yüzdende hak eden kadına mobbing uygulayarak onu yıldırmaya çalışıyor. Kadınların iş hayatı aynı zamanda çoğunlukla sosyal hayatı çünkü kadın işten çıkınca genellikle evinin sorumlulukları için eve gitmek zorunda kalıyor. Tek sosyal hayatı işi olunca yapılan mobbingten kadının kurtulması daha sosyal olan erkeklere göre zor oluyor. Erkekler işten çıkınca kahve sohbetleri, arkadaşlar gibi faktörlerle uğradıkları mobbingin psikolojik sonuçları ile başa çıkabilirken kadınlar bunu yapamıyor bir de üzerine ev stresini çekmek zorunda kalıyor.

*Kadın mobbingine ne yol açıyor?

Hükümetlerin kadın istihdamına bakış açıları da farklı olabiliyor. Birçok devlet adamı kadının alt düzeydeki işlerde çalışmasını destekleyip amir pozisyona gelmesine çok sıcak bakmıyor. Bu birçok şirkette de görülen bir durumdur. Bahane olarak da kadının evleneceği, çocuk sahibi olacağı, ev sorumluluğu olduğu, tam verimli çalışamayacağı öne sürülüyor. Bunu yınısıra kadına mobbingin yine kadınlar tarafından yapıldığı da bir gerçek. Yatay mobbing dediğimiz aynı düzeydeki kişilerin birbirine yaptıkları mobbingi en çok kadınlarda görüyoruz.

*Neden oluyor kadın kadına mobbing ?

Yüzde 41,4 çekememe,  yüzde 36 görünüm-güzellik,  yüzde 29,23 rekabet, yüzde 6,9 zenginlik, yüzde 6,9 farklı deneyimler, yüzde 4,3 iletişim tarzı, yüzde 2,6 farklı kültürlerden gelmedir. Bunların sonucunda birçok kadın etkilenmekte birçok psikolojik sorunlara yakalanmakta mutsuz olmakta öz benliğini yitirmekte, çevresini, toplumu, işyerini, ailesini etkilemekte onlarında huzursuz ve mutsuz etmektedir.

*Bu durumun nasıl bir duygusal sonuç yaratıyor ?

Kadınların iş yerinde gördüğü mobbingin duygusal sonuçlarından bahsetmek gerekirse, duygusal sonuçları yüzdesi, yüzde 36,2 hoşgörüsüzlük, yüzde 32,8 öfke hali, yüzde 5,2 depresyon, yüzde 2,6 anti sosyal olma, yüzde 2,6 ağlamalar, yüzde 0,9 isteksizliktir.

*Mobbingin genel anlamda doğuracağı sonuçlar nelerdir?

Tabii bunların ileriki halleri ağır depresyon obsesyon anksiyete eğer farkına varılmaz ve tedavi olmazsa intihara kadar giden sonuçlar görülmektedir. Bu kadar yoğun sonucu bulunan kadın mobbinginin mutlaka hem amirleri hem arkadaşları hem de ailesi tarafından dikkate alınması gerekmektedir. Mobbing ancak toplumsal duyarlılıkla çözülebilir. İş mahkemeye intikal ettiği zaman çoğu zaman iş işten geçmiş kişiler ve toplum bir çok zararı görmüş olur. Toplum olarak öncelikle kadınlarımıza sahip çıkıp birbirimize yalnız olmadığımızı hissettirebilirsek mobbingi engelleyebiliriz. Yoksa sonuçları önce en yakınlar olmak üzere tüm toplum olarak çekeriz.

*Kişiler neden mobbing yapıyor olabilir?

Bir sürü sebebi olabilir. Mobbingi yapan kişinin başka birine bile bile, kasten, onu üzecek, kıracak, hakaret edecek, onu yok sayacak bir davranış içine girmesinin sağlıklı bir sebebi olamaz. Bir hesabı vardır. Kişiyi kendi yerinde bir tehdit olarak görüyordur. Kendisinden güzeldir, bir kusuru vardır, engeli vardır, saçı, rengi, dili farklıdır. İş yapma biçimine takılabilir. Kendine ait bir tarzı vardır ve öbürünün tarzıyla çok farklıdır. Gözünün üstünde kaşı var diye de mobbing başlayabilir.

*Mobbingciler kötü insanlar mıdır?

Kötü olarak yorumlayamayız. İş yerini kendi yeri gibi sahiplenmiştir. O masa onun için çok önemlidir. Kendisini başka alanlarda ifade edemediği ya da kendini başka bir kimlikle sunamadığı için de mobbing yapıyordur. Oradaki düzenin onun istediği şekilde yürümemesi mobbingi sağlıyor olabilir. Mobbingi uyguladığı kişinin başarılı olması bu yüzden göze batıyor olması da sebeplerden biridir. Çok normal, saygıdeğer, işine bağlı insanlar da mobbingci olabilir. Bu insanlar içinde mağdurken mobbingci de olabilir. Bunu gelin-kaynana ilişkisine de benzetebiliriz. Kayınvalide kendi kayınvalidesinden çok eziyet görmüş olabilir. Mağdur edilir, kocasına karşı kötü gösterilebilir. Bir gün kendisi kayınvalide olduğunda aynısını kendi gelinine yapmaya başlar. Güç eline geçtiğinde onun intikamını almaya başlar.

*Peki bu durum nasıl aşılabilir ?

Yasal bilinç gerekiyor. Şu an üç yasa var. Meclis gündeminde biri, Borçlar Kanunu. Bir tanesinde işveren iş yerindeki cinsel tacizi önlemekle yükümlü. Kadın ya da erkek işçiye yapılacak taciz engellenecek. Engellemezse cezai yaptırıma maruz kalacak. Yeni yasada kadın ve erkek kavramı ortadan kalkıyor ve sadece işçi kavramı geliyor. Cinsel tacizin önüne psikolojik taciz geliyor. Yani psikolojik ve cinsel taciz olacak. Bu AB müktesebatına göre çıkacak. Bunun yanıısıra İnsan Hakları Kurumu kurulacak. Eziyet, işkence araştırılacak. Psikolojik olarak taciz de işkence alanına giriyor. İşyerlerinde mobbing oluyor mu diye araştırma yapılacak, yapılmalıdır da. Çalışma Bakanlığı’na şikayet geldiğinde özlük hakları kısmına bakıyor. Psikolojik anlamda baskıya maruz kalanların da araştırılması gerekiyor. Bunun kanıtlanabilir olması gerekiyor. Mevcut yasayla İş Kanunu’na göre kazanılmış davalar var.

*Mobbing neden bu kadar yaygınlaştı?

Eti senin kemiği benim denilen bir gelenekten geliyoruz. Büyüğe, amire itaat ediyoruz. Koşulsuz itaat, her şeye boyun eğmek olmamalı. Bilinçli bir birey bunu yapmaz. Yasal anlamda bilinçli eğitimin yapılması gerekir. Mobbing verimi düşürür. Sistem çöker. Mesela büyük bir işyeri ve çeşitli illerde de yayılmış şubeleri olan bir işyeri. Ofiste idari kesimdekilerden biri bölge sorumlulardan birine tacizde bulunuyor. O kişiye demediğini bırakmıyor, ofiste sesli olarak hakaretler, bağırmalar oluyor. Herkesin önünde olan şeyler. İşyerindekiler de bağırılan kişiye cephe alıyor, susuyorlar, duymuyorlar ve görmezlikten geliyorlar. Bir süre sonra mağdur olan kişi işini yapmıyor, hata yapıyor, performansı düşüyor. Patron da amire inanıp, ‘Sen düzgün çalışmıyorsun’ diyor. Çünkü ortamın farkında değil. Bu bölgeden verim kalkıyor. İşveren mutlaka eğitim almalı bu yüzden. Olaylara sakin biçimde müdahale etmeli.

*Mobbinge uğrayanların ortak özellikleri nedir?

Son derece cevval, kendisini ortaya koymak isteyen, çalışkan, işine inancı olan, tuttuğunu koparan kişiler. Böyle olunca terfi almak istiyorlar, kariyer yapmak istiyorlar. Hedefleri var. İş bakımından iyi olabilirler. Kişinin eğitimine ve mesleğine yönelik saldırılar görebiliyoruz. İşyerinin eğitim ortalaması yerli üniversite ya da lise düzeyindeyse, mağdurun yüksek lisans yapmış olması ayrışmasına sebep olabilir. Tam tersine açık öğretim mezunudur, herkes yüksek puanlarla mezun olmuştur. Kişisel özelliklerden dolayı da mağdur olabiliyor. Şivesi, rengi, giyim tarzı da mobbinge neden olabilir. Mobbinge uğrayandaki özellikler mobbingcide yoksa da bu olabilir.

*Kıskançlık da sebeplerden biri olabilir mi?

Evet olabilir. ‘Benim yerimde gözü var’, ‘Benim yerime gelebilecek biri o’, ‘Ben bu kadar emek verdim, o benim koltuğumu alacak’ gibi kurgulanabilir. Bir insan işini iyi yapıyorsa kendisine güveniyorsa tehdit olmaz. İşverenin yapacağı şey çalışma ortamını düzenlemesi lazım.Bir bireye destek vermeli. Bunu yaparken resmin bütünü de ihmal edilmemeli